Bakire ve Çocuk (Perugino)
Azize ve Çocuk (Madonna ve Çocuk), Perugino’nun (Pietro Vannucci) Roma’daki Borghese Galerisi’nde bulunan bir tablosudur. Panel üzerine yağlıboyadır; ölçüleri 44 × 34 cm’dir ve Oda IX’da görülebilir.
Tarihçe
Leonardo ile çağdaş, Raphael’in (üzerinde etkisi olmuş) yakın çevresinden olan Pietro Perugino, 15. yüzyılın sonlarında Orta İtalya’da iki atölye yönetmiş, dinsel konular ve portreler üretmiş ve kendine özgü üslup ile ikonografisini geniş bir alana yaymıştır. Muhtemelen Piero della Francesca’nın öğrencisiydi; 1470’ten itibaren Andrea del Verrocchio çevresiyle Floransa’da ilişkili oldu; ayrıca Sandro Botticelli ile de çalışmış olabilir. 1480–1482 arasında Vatikan’daki Sistina Şapeli için duvar freskleri yaptı; bunlar daha sonra Michelangelo’nun “Son Yargı”sına (1535–41) yer açmak için kaldırıldı.
Perugino’nun yapıtları sıklıkla “tatlılıkları” ile anılır; özellikle yumuşak peyzaj önlerinde betimlenen zarif, dindar Madonnaları ve kadın azizleri. 16. yüzyılın başlarında üslubu eski moda kabul edilmeye başlansa da, 19. yüzyılda İngiltere’de Ön-Raffaeloculara esin kaynağı olduğu düşünülür.
Kopyalar
Bu tablonun kopyaları arasında Moskova’daki Pușkin Müzesi’nde bir tuval ve Cambridge’deki Fitzwilliam Museum’da bir panel yer alır. Tahtta oturan Bakire’nin kucağında ters konumda tuttuğu Çocuk figürü, 1497 tarihli Fano’daki Santa Maria Nuova kilisesinin sunak resmindeki düzenlemeyle aynıdır; bu yapıt, Perugino’nun üslubunun Raphael’in zarafetini müjdeleyen bir yenilenmesine işaret eder.
Çözümleme
Bakire’nin öne eğik başı, yüzü çerçeveleyen ve ortadan ayrılan bir saç düzeniyle bezenmiştir; yanlardan ve kulak üstlerinden örülerek toplanan bu model, Perugino’nun sıkça kullandığı bir motiftir. Arka plandaki peyzaj, iki kopyadakilerden farklıdır.
Üç örnek için de sanat tarihçileri, eserlerin tamamen sanatçının elinden çıkmamış olabileceğini ve ustanın yardımcılarından destek almış olabileceğini öne sürmüştür. Bununla birlikte, 1833 tarihli fidei-commissum’da bu yapıt Perugino adıyla kayıtlıdır. Provenansı bilinmemektedir.
Rönesans İtalyan ressamları, müminlerle kutsal figürler arasındaki mesafeyi daraltmak için kişileri insanileştirmeye çalışmışlardır. Perugino’nun “Bakire ve Çocuk”unda, yüceliklerini belirten bir taht ya da şeref perdesi yoktur; yalnızca ölçülü haleler vardır. Rönesans dönemi bir izleyici, kırmızı giysinin Madonna’nın egemenliğini ve İlahi Sevgi’nin kişileşmesini simgelediğini hemen tanırdı. Mavi manto—Semavi Sevgi ve Hakikat’in rengi—omuzda yer alan altın bir yıldızla işaretlenmiştir; bu, onun unvanlarından biri olan Stella Maris’e (Denizin Yıldızı, Kurtuluşumuzun Limanı) göndermedir. Anne ile çocuğun etkileşimsizliği ve mesafeli duruşları, bu dua imgesinin dünyevileşmesini önler.
Daha fazla bilgi için bkz. Giovanni Bellini’nin “Bakire ve Çocuk”u.
Book a Visit